De collectie kunstwerken van de gemeente

De gemeente Sint-Gillis bezit een prachtige collectie van enkele honderden kunstwerken. De pers berichtte onlangs over de (her)ontdekking van een belangrijk vroeg 17^de-eeuws schilderij van Jacob Jordaens. Het belang van de collectie reikte echter veel verder dan de grote Vlaamse meester. Voor de muurschilderingen rechtvaardigt de keuze voor de symboliek en monumentale kunst de aanwezigheid van de beste kunstenaars van die tijd, waaronder Fernand Khnopff voor het plafond van de Trouwzaal, Albert Ciamberlani, Alfred Cluysenaar, Emile Fabry, Omer Dierickx en Eugène Broerman.

Ook voor de beeldhouwwerken viel de keuze op de beste kunstenaars van hun generatie, met meesters zoals Julien Dillens en Jef Lambeaux, en hun getalenteerde leerlingen zoals Egide Rombaux en Victor Rousseau, en niet te vergeten een van de eerste meesterwerken van Auguste Rodin, Het Bronstijdperk.

De collectie die schilder Léopold Speekaert aan de gemeente heeft nagelaten bevat, naast zijn eigen schilderijen en die van zijn echtgenote Mathilde Demanet, een mooi staaltje van de Belgische schilderkunst van de tweede helft van de 19^de eeuw, met werken van Félicien Rops, Louis Artan, Hippolyte Boulanger, Alfred Verwée en Constantin Meunier. Deze collectie is in de loop der jaren aangevuld met werken van Antoine Wiertz, Pierre Paulus, Frans en Jean-Jacques Gailliard, Alfred Stevens, en meer recentelijk, Pierre Alechinsky.

Leopold Speekaert had ook enkele zeer fraaie werken uit de 16^de en 17^de eeuw aangekocht, waaronder schilderijen die aan grote meesters werden toegeschreven, zoals in die tijd gebruikelijk was. De Heilige Familie van Jacob Jordaens is een gelukkige uitzondering. Tot slot bleek de passie van Léopold Speekaert ook uit de verzameling van een prachtige collectie keramiek.

Een groot deel van deze werken (700) is nu opgenomen in de gewestelijke inventaris, opgesteld door Urban Brussels, de Brusselse overheidsdienst belast met het culturele erfgoed, met de steun van o.a. het KIK (Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium). De volledige inventaris kun je raadplegen op www.collections.heritage.brussels. Over een kwart van de werken is een korte historische en esthetische nota opgesteld door de vzw APA, de Association du Patrimoine artistique.

De collectie van het stadhuis is een reis doorheen de geschiedenis van de Belgische kunst maar tegelijk ook een reis naar een tijdsgeest.